Kamis, 10 Oktober 2024

NARATIVA AI PROTESAUN

Aihun hanesan elementus importante ba ita nia ambiente

Aihun mos oferese oksigenu hasae kualidade ar, konserva be’e, preserva no proteje rai husi erosaun no inundasaun, inklui suporta balada fuik no fo mahon ba sira nia horik fatin.

Timor Leste Riku ho aihoris oi-oin ne’ebe morsi iha foho lolon no rai tetuk.

Espesis aihoris sira ne’e moris ho diferensia tuir tempu, Balun moris no boot lalais, balun moris too hun boot ho tempu ne’ebe naruk, aihoris balun mos susar atu moris tamba bailoron naruk nune’e mos tamba ema nia nesesidade.

Faktores Ema nia nesesidade fo impaktu tebes ba aihoris nia moris, tamba sempre tesi, faan no sunu, liu-liu ai protesaun sira hanesan aikakeu, aidak, no aibubur no ai seluktan nebe sai targetu atu estraga, tamba aihoris ne’e ita toman ona uja ba ita nia nesesidade sira. Aihoris hirak ne’e presija tempu kleur atu buras fali wainhira ita tesi nia sanak sira.

Hare husi benefisiu aiprotesaun sira hanesan aikakeu, aidak no aibubur kontribui tebes ba protesaun no konservasaun rai no iha valor ne’ebe importante tebes prevensaun dezastre naturais.

Ai protesaun hanesan aikakeu konesidu ho ai kualidade ne’ebe diak tebes, ai ne’e moris barak iha area mota ninin nia abut sempre naklekar iha mota atu kaer metin rai ho nune’e aikakeu iha benefisiu boot atu satan mot nia forsa, alende ne’e aikakeu ho hun ne’ebe as atu satan laloran no anin.

Aidak sempre moris livre iha ai laran, toos laran no iha bairo laran. Aidak kategoria ai ne’ebe fo benefisiu mahon ba ema no ba balada sira mak sira sempre han aidak nia tahan.

Ai protesaun hanesan aibubur, kategoria ai ne’ebe fo protesaun ba foho lolon atu salva rai tamba nia abut forsa hodi kaer rai. Nudar aihoris ida ne’ebe moris iha foho lolon no rai tetuk ne’ebe bele salva no proteje ita nia biodiversidade sira seluk.

Ai protesaun kategoria tolu ne’e nudar aihoris importante tebes atu konserva no proteje, tamba prosesu moris no boot presija tempu naruk.

Atu garantia inan feton sira atu bele tein nafatin mak sujere atu uja ai sira ne’ebe buras lalais mak hanesan aikafe, ai matan dukur no aigamal. Aihirak ne’e nia tahan bele fo han ba balada hakiak sira no nia sanak habai no ita bele uja hodi sunu.

Atu poupa ai sunu rekomenda mos atu uja fugaun rai ne’ebe baratu no ida nee seguru los tamba lahalo suar barak ne’ebe afeita saude.

Espera katak iha futuru sei proteje ita nia ai protesaun sira hanesan aikakeu, aidaak no aibubur hodi kontibui ba diversidade aihoris no bele redus impaktu husi mudansa iklimatika ne’ebe sai hanesan ameasa ba ita nia moris.

Sujere mos atu uma kain ida-idak kuda ai ida ne’ebe buras lalais iha sira nia kintal no uja atu halo ka konstrui lutu ne’ebe moris.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

MULSA

  Iklima Timor Leste Kompostu husi Bailoron no tempu Udan. Wainhira iha tempu udan aihoris moris buras no matak los hodi fo aihan diak ba ba...